Zoals je in onze AI-workshop hebt meegekregen, zijn er talloze manieren om Artificial Intelligence in te zetten binnen de zorg. De mogelijkheden binnen de thuiszorg voor ouderen zijn vaak heel concreet: van voorspellingen op basis van cliëntgegevens tot analyses en snelle AI-handelingen die het werk van zorgmedewerkers ondersteunen. Was je afwezig tijdens de workshop? Geen zorgen, je kunt een privéworkshop aanvragen waarin we je volledig bijpraten en laten zien wat AI voor jouw organisatie oplevert.
Het is belangrijk om eerst inzicht te krijgen in de voordelen én nadelen van AI, voordat je besluit te investeren. Zeker in de thuiszorg voor ouderen speelt privacy, vertrouwen en werkdruk een grote rol. In deze blog vind je de belangrijkste voordelen én nadelen van AI, zodat je een weloverwogen keuze maakt die past bij de processen, waarden en veiligheidsnormen van jouw organisatie.
Wat is Artificial Intelligence?
Artificial Intelligence (AI) is technologie die systemen in staat stelt taken uit te voeren die normaal menselijke intelligentie vereisen, zoals analyseren, herkennen en voorspellen. Hoewel AI al sinds 1956 bestaat, ontstaan de laatste tien jaar veel praktische toepassingen door de enorme groei in beschikbare data en rekencapaciteit.
Bij CAPE maken we onderscheid tussen Everyday-AI, zoals ChatGPT of Copilot, en Gamechanging AI: toepassingen die routinewerk overnemen en processen fundamenteel verbeteren. Binnen de thuiszorg voor ouderen richt CAPE zich op het ondersteunen van medewerkers met analyses, voorspellingen en snelle AI-handelingen, zodat zorgprofessionals efficiënter werken en betere beslissingen kunnen nemen.
Concrete voordelen van Artificial Intelligence in de thuiszorg voor ouderen
Het inzetten van AI binnen de thuiszorg voor ouderen biedt veel mogelijkheden. AI verwerkt grote hoeveelheden cliëntinformatie en vertaalt deze naar bruikbare inzichten, waardoor medewerkers hun werk sneller en gerichter kunnen uitvoeren. Hieronder zetten we de belangrijkste voordelen op een rij:
Verlagen van administratieve druk
Administratie kost wijkteams en thuiszorgmedewerkers veel tijd, bijvoorbeeld het bijwerken van dossiers, invullen van formulieren of maken van rapportages. AI automatiseert samenvattingen en checklists, waardoor thuiszorgmedewerkers sneller toegang hebben tot kerninformatie en minder tijd kwijt zijn aan papierwerk. Zo ontstaat meer tijd voor directe zorg bij cliënten en ervaren thuiszorgmedewerkers minder werkdruk.
Ondersteuning bij planning en roosters
AI helpt bij het optimaliseren van werkroosters en routes, rekening houdend met beschikbaarheid van thuiszorgmedewerkers, urgentie van zorgtaken en de geografische spreiding van cliënten. Dit zorgt ervoor dat thuiszorgmedewerkers meer tijd bij cliënten doorbrengen, reistijd wordt beperkt en de productiviteit van het team stijgt. Voor wijkverpleegkundigen en thuiszorgmedewerkers betekent dit een overzichtelijkere dag en betere zorg voor ouderen thuis.
Voorspelling van zorgbehoeften
AI analyseert historische gegevens van cliënten, zoals eerdere zorginterventies, medicatiegebruik en dagelijkse routines. Op basis van deze patronen maakt AI voorspellingen over toekomstige zorgbehoeften, bijvoorbeeld toenemende ondersteuning bij persoonlijke verzorging of medicatiebeheer. Dit stelt wijkteams en thuiszorgmedewerkers in staat proactief te plannen, extra uren in te roosteren of voorbereidingen te treffen voor cliënten die intensievere zorg nodig hebben. Het resultaat: meer rust voor thuiszorgmedewerkers en betere continuïteit van zorg voor ouderen die thuis wonen.
Prioriteren van zorgtaken
In de thuiszorg is het belangrijk dat thuiszorgmedewerkers weten welke taken direct aandacht vereisen. AI helpt bij het signaleren van urgente handelingen, zoals onverwachte veranderingen in zorgvragen, en onderscheidt deze van routinewerk. Zo verliezen thuiszorgmedewerkers geen tijd aan minder dringende taken en richten ze zich op wat echt prioriteit heeft. Daarnaast ondersteunt AI bij het maken van dagplanningen, waardoor de werkdruk beter beheersbaar blijft en thuiszorgmedewerkers hun tijd bij cliënten optimaal benutten.
Enkele nadelen van Artificial Intelligence in de thuiszorg voor ouderen
Hoewel AI veel voordelen biedt, zijn er ook belangrijke aandachtspunten. Hieronder bespreken we de drie belangrijkste nadelen en delen we praktische mitigaties:
Datakwaliteit en betrouwbaarheid
AI is afhankelijk van de kwaliteit van de gegevens waarop het systeem is getraind. Onvolledige, verouderde of inconsistente cliëntinformatie kan leiden tot minder betrouwbare voorspellingen of analyses.
Mitigatie: Zorg voor gestructureerde, actuele en complete gegevens. Controleer periodiek de analyses en gebruik AI als hulpmiddel, niet als vervanging van menselijke beoordeling.
Implementatie- en trainingsperiode
Het instellen van AI-systemen vergt tijd voor configuratie en training op de specifieke cliëntgegevens. Gedurende deze periode levert het systeem minder directe waarde.
Mitigatie: Beschouw de implementatie als een investering. Na training biedt AI structureel tijdswinst en betere ondersteuning van medewerkers, waardoor de initiële inspanning zich terugverdient.
Beperkt inzicht in menselijke context
AI herkent patronen en correlaties, maar interpreteert emoties, persoonlijke voorkeuren en ethische nuances niet volledig. Dit kan tot onvolledige aanbevelingen leiden.
Mitigatie: Zorgprofessionals blijven altijd eindverantwoordelijk. AI ondersteunt beslissingen en processen, maar het oordeel over de uiteindelijke zorgacties ligt bij het team.
Samengevat
Het toepassen van Artificial Intelligence in de thuiszorg voor ouderen biedt veel voordelen voor thuiszorgmedewerkers, zoals het voorspellen van zorgbehoeften, het prioriteren van taken, het verlagen van administratieve druk en het optimaliseren van planning en roosters. Tegelijkertijd zijn er aandachtspunten, zoals het waarborgen van datakwaliteit, de benodigde trainingsperiode van het systeem en het beperkte inzicht van AI in menselijke context. Met de juiste aanpak zijn deze aandachtspunten goed beheersbaar: gestructureerde en actuele gegevens, een zorgvuldig opgezette implementatie en het behoud van menselijke beoordeling zorgen dat AI effectief ondersteunt.
Benieuwd wat de voordelen en aandachtspunten specifiek betekenen voor jouw thuiszorgorganisatie?
