De overgang naar duurzame logistiek is geen kwestie van alles-of-niets meer. Steeds meer bedrijven kiezen voor een mixed fleet: een combinatie van elektrische en diesel voertuigen. Deze hybride aanpak biedt flexibiliteit en een geleidelijke overgang naar volledig elektrisch transport, maar brengt ook complexe planningsuitdagingen met zich mee die traditionele logistieke systemen volledig op hun kop zetten.
De nieuwe planningsrealiteit
In een traditionele diesel fleet was qua planning relatief straight forward: routes optimaliseren op basis van afstand, tijd en kosten. Met een mixed fleet wordt dit een ingewikkeldere puzzel waarbij elke beslissing effecten heeft op de rest van je operatie.
Voertuigtoewijzing: het draait bij een mixed fleet om meer dan alleen capaciteit
De fundamentele vraag is niet langer “welke truck heeft de juiste capaciteit?” maar “welk voertuig past het beste bij deze specifieke route?” Hierbij spelen meerdere factoren een rol:
1. Afstand en bereik:
Elektrische voertuigen hebben een beperkte actieradius, typisch tussen 400-600 km afhankelijk van het model en de belading. Dit betekent dat je routes slim moet segmenteren, afhankelijk van de afstand in combinatie met het voertuig wat ingezet gaat worden.
2. Laadinfrastructuur beschikbaarheid:
Een route is alleen geschikt voor een elektrisch voertuig als er adequate laadinfrastructuur beschikbaar is op strategische punten. Dit vereist real-time inzicht in de beschikbaarheid van laadpunten en hun capaciteit.
3. Time windows en urgentie:
Strakke levervensters kunnen elektrische voertuigen uitsluiten als laadtijd niet inplanbaar is binnen de beschikbare tijdsmarges.
De impact van je laadstrategie op de planning
Een van de meest complexe aspecten van mixed fleet planning is het optimaliseren van laadstrategieën. In tegenstelling tot tanken bij diesel voertuigen, dat in enkele minuten klaar is, vereist laden strategische overwegingen. Deze overweging heeft directe impact op de haalbaarheid van jouw planning en dient dus te worden meegenomen in een goede planning.
Laadplekken voor elektrische truck zijn vaak nog erg beperkt. Ook houdt een truck vaak voor langere tijd de beschikbare plek bezet (met name bij een full charge strategie). Vooraf reserveren van laadplekken is dus een groot voordeel wanneer je een slimme laadstrategie in wilt zetten. Met de slimme oplossingen van CAPE is o.a. dit (laadplek reserveren) mogelijk.
Full Charge:
Maximaal bereik, minimale flexibiliteit
Een volledig opladen geeft maximaal bereik maar betekent ook langere stilstand. Dit kan zinvol zijn voor:
• Lange routes zonder tussenliggende laadmogelijkheden
• Nachtrustpauzes waarbij de truck toch stilstaat
• Situaties waarbij de volgende dag een lange route gepland staat
Partial Charge:
Snelheid vs frequentie
Gedeeltelijk laden (bijvoorbeeld tot 60-80%) kan strategisch voordelen bieden:
• Sneller weer onderweg
• Flexibiliteit voor route-aanpassingen
• Mogelijkheid om te profiteren van goedkopere laadtarieven elders
De keuze hangt af van diverse factoren:
• Beschikbare laadinfrastructuur onderweg: Zijn er voldoende laadpunten op de route?
• Tijdsdruk op levermomenten: Hoe strak zijn de time windows?
• Pauzeregelgeving: Moeten chauffeurs toch pauzeren?
• Energiekosten per locatie en tijdstip: Variëren de laadtarieven?
Slim combineren: pauzes en laden
Een van de meest effectieve optimalisaties in mixed fleet planning is het combineren van verplichte pauzes met laadmomenten. Chauffeurs moeten wettelijk pauzeren na bepaalde rijtijden. Waarom deze tijd niet benutten voor laden?
Proactieve planning vs reactieve maatregelen
In plaats van reactief plannen (pas laden als de accu leeg is), kunnen slimme planningsmodellen proactief werken:
Pauzetijd gepland? → Combineer met laden, ook al is de accu nog niet leeg
Accu bijna leeg? → Plan de verplichte pauze tijdens het laden
Deze aanpak resulteert in:
• Minder totale stilstand
• Kortere routes door efficiëntere stops
• Hogere inzetbaarheid van voertuigen
• Betere chauffeurstevredenheid door geoptimaliseerde pauzes
Kostencomplexiteit in mixed fleets
De kostenstructuur van een mixed fleet is fundamenteel anders dan een homogene vloot. Ook dit heeft weer impact op de logstieke planning.
Variabele kosten per kilometer
• Elektrisch: Lagere energiekosten, maar afhankelijk van laadtarieven
• Diesel: Hogere brandstofkosten, maar voorspelbaarder
Vaste kosten per voertuig
• Elektrisch: Hogere aanschafkosten, lagere onderhoudskosten
• Diesel: Lagere aanschafkosten, hogere onderhoudskosten
Infrastructuurkosten
• Tolkosten: Elektrische voertuigen betalen vaak minder tol
• Milieuzoneheffingen: Elektrische voertuigen hebben vaak vrije toegang
• Laadinfrastructuur: Additionele kosten voor laadpunten en beheer
De kracht van een koppeling tussen je TMS en slimme planningssoftware
Wanneer je een slimme planningsoplossing koppelt aan je Transport Management Systeem (TMS), ontstaat er een krachtig samenspel tussen planning, operatie en data.
In plaats van losse systemen die informatie uitwisselen via exports en handmatige controles, ontstaat er een geïntegreerd geheel waarin realtime data automatisch leidt tot betere beslissingen. Ritinformatie uit het TMS wordt direct verwerkt in het planningsmodel, dat vervolgens op basis van voertuigtype, laadinfra, rijtijdenwet en time windows de optimale route samenstelt inclusief zaken zoals laadmomenten en verplichte pauzes.
Dit maakt het mogelijk om proactief te plannen en reactief bij te sturen bij vertragingen, storingen of onvoorziene situaties. Je krijgt beter inzicht in de inzetbaarheid van voertuigen, benut ze efficiënter en kunt sturen op relevante KPI’s zoals kosten per kilometer, CO₂-uitstoot of wachttijden.
Vooral in een mixed fleet waar diesel en elektrisch door elkaar rijden voorkomt deze koppeling onnodige stilstand en versnelt het je operatie. Zo wordt je wagenpark niet alleen duurzamer, maar vooral ook winstgevender en wendbaarder.
Praktische implemantatie
Het succesvol implementeren van mixed fleet planning vereist een gefaseerde aanpak:
Fase 1: Data-inventarisatie
• Breng alle voertuigspecificaties in kaart
• Identificeer beschikbare laadinfrastructuur
• Analyseer historische verkeerspatronen
• Verzamel kostgegevens per voertuigtype
Fase 2: Pilotproject
• Start met een beperkt aantal voertuigen
• Test verschillende scenario’s
• Verzamel feedback van chauffeurs
• Meet prestatie-indicatoren
Fase 3: Schaling
• Breid uit naar volledige vloot
• Optimaliseer algoritmes op basis van ervaring
• Implementeer real-time monitoring
• Ontwikkel dashboards voor operational management
Adaptive planning is de toekomst
Mixed fleet planning evolueert naar adaptive planning systemen die machine learning en AI inzetten om:
• Verkeerspatronen te voorspellen
• Energieverbruik per route te optimaliseren
• Laadtarieven te anticiperen
• Variabele zaken zoals weersomstandigheden in planning te verwerken
Conclusie: complexiteit bij mixed fleet als kans voor optimalisatie
Een mixed fleet brengt onmiskenbaar complexiteit met zich mee, maar biedt ook ongekende mogelijkheden voor optimalisatie. Bedrijven die deze uitdaging aangaan met de juiste tools en expertise, kunnen een significante concurrentievoorsprong behalen.
De sleutel ligt in het omarmen van deze complexiteit met slimme technologie, waarbij heuristische optimalisatie en real-time data samen zorgen voor een efficiënte, duurzame en winstgevende operatie.
De vraag is niet of mixed fleets de toekomst zijn, ze zijn er immers al. De vraag is of je bedrijf klaar is om deze kans optimaal te benutten.
