Cybersecurity is een essentieel onderdeel van elke organisatie. Een van de meest effectieve manieren om de beveiliging van je IT-systemen te testen, is met een pentest (penetration test). Maar niet elke pentest is hetzelfde. Er zijn verschillende methodes, waarvan blackbox en whitebox de bekendste zijn. In deze blog leggen we uit wat het verschil is en welke aanpak het beste past bij jouw organisatie.
Wat is een blackbox pentest?
Een blackbox pentest bootst een aanval na van een externe hacker zonder voorkennis van het systeem. De tester heeft geen toegang tot interne documentatie, broncode of netwerkgegevens. Dit betekent dat de pentester het systeem net als een echte aanvaller benadert: vanaf de buitenkant, zonder voorkennis over kwetsbaarheden of beveiligingsmaatregelen.
Wat wordt getest?
Een blackbox pentest kan uitgevoerd worden op verschillende onderdelen, zoals:
- Besturingssystemen
- Websites en webapplicaties
- Databases
- Maatwerk software
Waarom een blackbox pentest?
Deze testmethode geeft inzicht in hoe goed jouw IT-infrastructuur bestand is tegen aanvallen van buitenaf. Het laat zien welke informatie een hacker kan achterhalen en hoe deze mogelijk misbruikt kan worden.
Voordelen van een blackbox pentest
Realistisch: simuleert een echte cyberaanval
Geen interne kennis nodig: laat zien hoe kwetsbaar een systeem is voor externe aanvallers
Test de effectiviteit van bestaande beveiligingsmaatregelen
Nadelen van een blackbox pentest
Kan tijdrovend zijn omdat de tester zonder voorkennis te werk gaat
Mogelijke kwetsbaarheden in de interne architectuur worden minder snel ontdekt
Wat is een whitebox pentest?
Een whitebox pentest daarentegen geeft de tester volledige toegang tot alle beschikbare informatie over het systeem. Denk hierbij aan broncodes, handleidingen, netwerkconfiguraties, gebruikersrechten en firewall-instellingen. Hierdoor kan de tester het systeem veel grondiger doorlichten en potentiële kwetsbaarheden in kaart brengen.
Wat wordt getest?
Bij een whitebox pentest wordt er specifiek gekeken naar:
- De interne structuur en architectuur van applicaties
- Inlog- en autorisatiemechanismen
- API’s en onderliggende databaseverbindingen
- Codekwetsbaarheden en configuratieproblemen
Waarom een whitebox pentest?
Omdat de tester vanaf de start volledige toegang heeft tot de interne werking van het systeem, kunnen zwakke plekken sneller en efficiënter worden opgespoord.
Voordelen van een whitebox pentest
Grondige en diepgaande test van het systeem
Efficiënter en sneller dan een blackbox test
Ideaal voor maatwerkapplicaties, waarbij de broncode wordt geanalyseerd
Nadelen van een whitebox pentest
Minder realistisch dan een blackbox test, omdat een hacker deze toegang meestal niet heeft
Vereist meer voorbereiding en interne medewerking
Welke pentest past bij jouw organisatie?
De keuze tussen een blackbox- en whitebox-pentest hangt af van het doel van je test.
Bij een blackbox pentest test een ethische hacker jouw systemen zonder voorkennis – net zoals een externe aanvaller dat zou doen. Deze aanpak is ideaal als je wilt weten hoe goed jouw organisatie bestand is tegen een cyberaanval van buitenaf.
Een whitebox pentest gaat dieper: hierbij krijgt de tester volledige toegang tot broncode en systeeminformatie om gericht te zoeken naar kwetsbaarheden. Deze methode is geschikt wanneer je maatwerkapplicaties of IT-infrastructuur grondig wilt controleren en optimaliseren.
Wil je het beste van beide werelden?
Dan is een greybox pentest een slimme keuze. Hierbij beschikt de tester over beperkte voorkennis, zoals een gebruikersaccount met standaardrechten.
Zo ontstaat een realistische en tegelijkertijd diepgaande test.
